منابع تغذیه اضطراری
برخی ازسیستمهای حساس و مهم در منازل و اماکن عمومی یا در ادارات و کارخانه ها باید هنگام قطع برق شهر به طریقی از یک منبع تغذیه دیگر استفاده کنند و به کار خود ادامه دهند . منابع تغذیه ای که وظیفه تامین برق را در هنگام قطع برق شبکه به عهده دارند منابع تغذیه اضطراری نامیده میشوند .
منابع تغذیه اضطراری بسته به سیستم مورد تغذیه خصوصیات متفاوتی دارند . برخی از منابع برق اضطراری که از باطری برای تولید انرژی الکتریکی استفاده می کنند فقط قادرند برای مدت محدودی بسته به مقدار مصرف سیستم مورد تغذیه برق آن تامین نمایند ولی برخی دیگر قادرند به مدت نامحدودی تا زمان وصل شدن مجدد برق شهر برق اضطراری را تامین کنند . اینگونه سیستمها دارای موتور مکانیکی وژنراتور میباشند وتا زمانی که سوخت موتور مکانیکی تامین شود میتوانند در محدوده قدرت نامی ژنراتور برق اضطراری را تامین نمایند . خصوصیت دیگری که منابع تغذیه اضطراری را از یکدیگر متمایز میکند مدت زمانی است که طول میکشد تا بعد از قطع برق شبکه برق اضطراری وصل شود . برخی از این سیستمها قادرند بدون تاخیر بعد از قطع برق شهر در عرض چند میلی ثانیه برق اضطراری را وصل نمایند .
اینگونه منابع تغذیه اضطراری که معمولا انرژی خود را از باطری تامین میکنند در مکانهایی مانند اتاق عمل ، اتاق کامپیوتر ، سیستمهای نظامی و غیره مورد استفاده قرار میگیرند . در مقابل سیستمهایی که از موتور مکانیکی و مولد برای تولید برق اضطراری استفاده میکنند بدلیل اینکه موتور مکانیکی برای راه اندازی نیازمند زمان است دارای تاخیر در وصل برق اضطراری خواهند بود .
لذا با توجه به خصوصیات و نیاز محل مورد استفاده ، یکی از این سیستمها یا ترکیبی از هر دو نوع ممکن است استفاده گردد .
برق اضطراری سیستمهای ایمنی و حفاظتی
در سیستمهای ایمنی و حفاظتی نظیر سیستم اعلام حریق و سیستم تلویزیون مدار بسته یا سیستم اعلام سرقت برق اضطراری جزو ضروریات سیستم بوده و بسیار مهم میباشد . معمولا چون ولتاژ تغذیه این سیستمها ولتاژ پایین dc ودر حدود ۶ و ۱۲و ۲۴ ولت میباشد لذا در خود تابلوی اصلی سیستم محلی برای باطریهای اضطراری در نظر میگیرند . این باطریها به مدار الکترونیکی تابلو وصل میگردند و در زمان وجود برق شهر توسط سیستم شارژ وآماده نگه داشته میشوند وهنگام قطع برق شبکه بدون تاخیر وارد مدار شده و برق اضطراری سیستم را تامین مینمایند .
مدت زمان تامین برق اضطراری بستگی به ظرفیت باطریهای مورد استفاده و مصرف سیستم دارد . مشخصات باطری مورد نیاز معمولا در راهنمای پانل اصلی ذکر میگردد . در صورت طولانی شدن زمان قطع برق شهر در اینگونه سیستمها باید قبل از اینکه شارژ باطری پایین بیاید و باطری کارآیی خود را از دست بدهد آنرا با باطری پر تعویض نمود .
برق اضطراری برای کامپیوترها
برای کامپیوترها و سایر دستگاههایی که در صورت قطع برق امکان از دست رفتن اطلاعات درآنها وجود دارد یا برای مواردی مانند تجهیزات اتاق عمل که نیاز به اعمال برق اضطراری به سیستم بدون تاخیر میباشد از منابع تغذیه اضطراری بدون تاخیر( UPS ) ( uninterruptable power systems ) استفاده میگردد .
در UPS ها برق باطریها توسط مدار اینورتر به ولتاژ ۲۲۰ VAC تبدیل میگردد و در صورت قطع برق شهر درعرض چند میلی ثانیه در اختیار سیستم قرار میگیرد . UPS در توانهای متفاوتی نظیر ۳۰۰ -۷۰۰ -۱۰۰۰ -۶۰۰۰ ولت آمپر ساخته میشوند وباید با توجه به تعداد ومصرف دستگاههایی که باید تغذیه شوند UPS با توان مناسب را انتخاب نمود . البته علاوه بر محدودیتی که توان خروجی UPS در تعداد دستگاههای مورد تغذیه ایجاد میکند محدودیتی نیز در زمان تغذیه دستگاهها وجود دارد . هر چه ظرفیت باطریها بیشتر باشد مدت طولانی تری میتوان دستگاهها را تغذیه کرد .
باطریها بطور جداگانه یا در کابینتهای خاصی ( BATTERY PACK ) قرار میگیرد و به ترمینال ورودی DC در پشت UPS وصل می شوند . UPS ها با ولتاژ ,۱۲ V DC 24و۴۸ تغذیه می شوند . برای ولتاژ ۲۴ ولت دو باطری ۱۲ ولت و برای ۴۸ ولت ۴ باطری کاملا یکسان را با هم سری کرده و به UPS وصل می کنند . معمولاًUPS ها دارای تنظیم کننده اتوماتیک ولتاژ( AVR ) ) (AUTOMATIC VOLTAGE REGULATION می باشند تا درهنگام وجود برق شبکه عمل تثبیت ولتاژ را نیز در محدوده مشخصی انجام دهند . مقدار محدوده تثبیت ولتاژ معمولاٌ بصورت درصد در مشخصات فنی UPS ذکر می گردد . هنگامی که ولتاژ ورودی پایین است AVR ولتاژ را بالا می برد (BOOST) و هنگامی که ولتاژ ورودی بالا است AVR ولتاژ را پایین می آورد (BUCK) . در UPS های جدید یک پورت RS 232 وجود دارد که در پشت UPS قرار میگیرد و از آن جهت اتصال به کامپیوتر استفاده می شود . بعد از وصل کردن UPS به کامپیوتر می توان با نرم افزار ارائه شده به همراه آن تنظیمات مربوطه را انجام داد .
کانکتور اتصال به برق شهر نیز در پشت UPS قرار می گیرد و خروجیهای برق ۲۲۰ ولت از پریزهای پشت UPS گرفته می شود .
در پانل جلوی UPS معمولا نشانگرهای زیر وجود دارد:
نشانگر مقدار شارژ باطری
نشانگر مقدار بار
نشانگر اضافه بار
نشانگر اضافه ولتاژ در شبکه
نشانگر استفاده از برق باطری
نشانگر استفاده از برق شبکه
نشانگر تعویض باطری
نشانگر کم بودن ولتاژ در شبکه
دکمه خاموش
دکمه روشن و تست